AMPK [AMP-activated protein kinase (AMPK) 5']

Η πρωτεϊνική κινάση ενεργοποιημένη από τη μονοφωσφορική αδενοσίνη  [adenosine monophosphate-activated protein kinase,AMPK]  είναι ένα κυτταρικό ένζυμο, που μερικές φορές αποκαλείται ''κύριος μεταβολικός διακόπτης'' “metabolic master switch”, διότι παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού και στη ρύθμιση της ομοιοστασίας της ενέργειας.

H AMPK είναι ένα ένζυμο που ελέγχει το πως παράγεται ενέργεια στο ανθρώπινο σώμα και πως την χρησιμοποιούν τα κύτταρα. Η ΑΜΡΚ είναι ο φρουρός του μεταβολισμού και της ομοιόστασης των μιτοχοπνδρίων.

Ενώ η AMPK ενεργοποιείται από την έλλειψη ενέργειας, η δράση της ανακόπτεται όταν υπάρχει περίσσεια ενεργείας.

Η AMPK προκαλεί έναν καταρράκτη γεγονότων μέσα στα κύτταρα που όλα συμμετέχουν στη διατήρηση της ομοιοστασίας. Η AMPK ρυθμίζει μια σειρά βιολογικών δραστηριοτήτων που ομαλοποιούν τις ανισορροπίες των λιπιδίων της γλυκόζης και της ενέργειας.

Η AMPK συντονίζει την απόκριση προς τα στρεσογόνα ερεθίσματα στρεφοντας την ενέργεια να κάνει κυτταρική αποκατάσταση, διατήρηση ή επάνοδο της ομοιόστασης και βελτίωση της πιθανότητας επιβίωσης.

 H AMPK  προσφέρει προστασία σε ισχαιμικές καταστάσεις, προσαρμόζοντας τον μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπιδίων, τη λειτουργία των κυτταρικών οργανιδίων (μιτοχόνδρια, ενδοπλασματικό δίκτυο) και την απόπτωση. 

Οι ορμόνες λεπτίνη και αδιπονεκτίνη ενεργοποποιούν την AMPK. Με άλλα λόγια ενεργοποιώντας την AMPK μπορεί να παραχθούν τα ίδια οφέλη όπως αυτά που προκαλεί η σωματική άσκηση, η εφαρμογή δίαιτας και η απώλεια βάρους, δηλαδή η αλλαγή του τρόπου ζωής που βελτιώνει την υγεία.