βιταμίνη Κ
βάϊταμίν Κ
vitamin K
vitamíni K
Ερμηνεία:
Η βιταμίνη Κ είναι περισσότερο γνωστή για τη λειτουργική συμμετοχή της στο μηχανισμό της πήξης του αίματος. Όμως πρόσφατες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι βιταμίνες Κ παίζουν σημαντικό ρόλο στον μεταβολισμό των οστών, ίσως σε επίπεδα ορού υψηλότερα από εκείνα που απαιτούνται για τη φυσιολογική πήξη του αίματος.
Η βιταμίνη Κ είναι ο βασικός συμπαράγοντας για την καρβοξυλίωση του γλουταμικού σε γάμμα-καρβοξυγλουταμικό οξύ (Gla), που προσδίδει λειτουργικότητα στις εξαρτώμενες από βιταμίνη Κ πρωτεΐνες που περιέχουν Gla.
Έχουν ταυτοποιηθεί τρεις πρωτεΐνες οστών που περιέχουν Gla και όλες τους συντίθενται από οστεοβλάστες: οστεοκαλσίνη, πρωτεΐνη Gla της θεμέλιας ουσίας [matrix Gla protein] και πρωτεΐνη S.
Η οικογένεια βιταμινών Κ έχει πέντε ομάδες: οι βιταμίνες Κ1 (φυλλοκινόνη) και K2 (μενακινόνες) , που υπάρχουν φυσιολογικά σε τρόφιμα και οι K3, K4 και K5 είναι συνθετικές.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 5 ετών, τα συμπληρώματα βιταμίνης Κ2 έχουν προβληθεί ευρέως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ως αυξητικά της οστικής μάζας.. Αυτά τα συμπληρώματα έχουν επίσης διαφημιστεί για την πρόληψη καρδιακών παθήσεων και καρκίνου. Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης Κ2 είναι μια εγκεκριμένη θεραπεία για την οστεοπόρωση στην Ιαπωνία [1. 2].
Η έρευνα αποκάλυψε ότι η ενεργός διαδικασία της ενασβεστίωσης περιλαμβάνει και την πρωτεΐνη Gla της θεμέλιας ουσίας (Matrix Gla protein, MGP). H MGP προλαβαίνει την εναπόθεση ασβεστίου στις αρτηρίες. Όμως, για να συμβεί αυτό πρέπει να υπάρχουν επαρκή επίπεδα βιταμίνης Κ2.
Η MGP αδυνατεί να ασκήσει τις προστατευτικές της λειτουργίες και να ανακάμψει την ενασβεστίωση των αρτηριών. Οι υγιείς αρτηριακοί ιστοί μπορεί να περιέχουν 100 φορές περισσότερη βιταμίνη Κ2 συγκριτικά προς τους ιστούς, ενασβεστιωμένων αρτηριών. Χορηγώντας βιταμίνη Κ2 υπάρχει η δυνατότητα να βοηθηθεί η αναστροφή του φαινομένου της ενασβεστίωσης, λόγω έλλειψης βιταμίνης Κ2
Η έλλειψη βιταμίνης Κ2 γίνεται αντιληπτή από τα υψηλά επίπεδα υποκαρβοξυλιωμένης οστεοκαλσίνης. Αυτό το γεγονός συμβάλλει στην πρόκληση καταγμάτων του ισχίου σε ηλικιωμένες γυναίκες.
Παρατηρούνται ουσιαστικές συγκεντρώσεις υποκαρβοξυλιωμένων εξω-ηπατικών Gla-πρωτεϊνών στην κυκλοφορία του αίματος των ατόμων που δεν παίρνουν συμπληρωματικά βιταμίνη Κ2.
Οι κυκλοφορούσες, μη καρβοξυλιοποιημένη οστεοκαλσίνη (uOC) και η δεσφο-σφο-μη καρβοξυλιωμένη θεμέλια Gla-πρωτεΐνη (dp-ucMGP, despho-spho-uncarboxylated matrix Gla-protein) θεωρούνται σηματοδότες της κατάστασης (status) της βιταμίνης Κ2. [3, 4].
H βιταμίνη Κ2 είναι το πιο σημαντικό θρεπτικό συστατικό στη διαδικασία ανακύκλωσης ασβεστίου
Η βιταμίνη Κ2 έχει πλέον αναγνωριστεί ως ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό για τη διατήρηση της υγείας των οστών.
Η βιταμίνη Κ2 ενεργοποιεί τουλάχιστον τρεις πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην υγεία των οστών. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Κ2 σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο πρόκλησης οστεοπόρωσης και καταγμάτων. Επίσης, η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης Κ2 αυξάνει την οστική μάζα των οστών και την αναμετάλλωση της οστικής θεμέλιας ουσίας [5, 6].
Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης Κ2 προστατεύει από την οστεοπενία και την οστεοπόρωση και μειώνει τον κίνδυνο κατάγματος των οστών.
Επιπλέον, όταν η βιταμίνη Κ2 (MK7) συνδυάζεται με βιταμίνη D3 έχει αποδειχθεί ότι προάγει την ανάπτυξη των οστών.
Αυτό το επιτυγχάνει αυξάνοντας την παραγωγή οστεοκαλσίνης στους οστεοβλάστες, κάτι που επιτρέπει στο ασβέστιο να συνδεθεί στα οστά και έτσι να οικοδομηθεί νέο οστό.
Η βιταμίνη Κ2 αναστέλλει επίσης την παραγωγή οστεοκλαστών, οι οποίοι διασπούν την οστική μάζα [7].
Πώς η βιταμίνη Κ2 ενισχύει τα οστά;
Η οστεοκαλσίνη είναι η πρωτεΐνη που ευθύνεται για τη δέσμευση του ασβεστίου μέσα στα οστά. Αυτή η διαδικασία εξαρτάται από τη λειτουργία της βιταμίνης Κ2.
Η έλλειψη ή η ανεπάρκεια της βιταμίνης Κ2 οδηγεί στη δημιουργία υψηλών επιπέδων μη καρβοξυλιωμένης (ανενεργής) οστεοκαλσίνης στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό έχει ως συνέπεια όχι μόνο τη μη μεταφορά του ασβεστίου στα οστά, τα οποία αναπτύσσουν πόρους, αλλά και την εναπόθεσή του, στους μαλακούς ιστούς, περιλαμβανομένων και των αρτηριών, οι οποίες παθαίνουν ενασβεστίωση [8-12].
Έτσι λοιπόν ή έλλειψη βιταμίνης Κ2 οδηγεί στην πρόκληση οστεοπόρωσης/οστεοπενίας και ενασβεστίωσης των αρτηριών.
Ετυμολογία:
Βιβλιογραφική Τεκμηρίωση:
1.Mercola J, Droege R. 10 Important facts about vitamin K that you need to know. 2004. Available:http://www.mercola.com/forms/vitamin_k2.htm. Accessed 24 March 2004. [Ref list]
2.Thomson Healthcare. PDRhealth on Vitamin K. 2007. Available:http://www.pdrhealth.com/drugs/altmed/altmed-mono.aspx?contentFileName=ame0361.xml&contentName=Vitamin+K&contentId=517. Accessed 12 July 2007. [Ref list]
3.Menaquinone-7 Supplementation to Reduce Vascular Calcification in Patients with Coronary Artery Disease: Rationale and Study Protocol (VitaK-CAC Trial). Vossen LM, Schurgers LJ, van Varik BJ, Kietselaer BL, Vermeer C, Meeder JG, Rahel BM, van Cauteren YJ, Hoffland GA, Rennenberg RJ, Reesink KD, de Leeuw PW, Kroon AA. Nutrients. 2015 Oct 28;7(11):8905-15. doi: 10.3390/nu7115443.
4.[Hepatocellular carcinoma and vitamin K2]. Mizuta T, Ozaki I. Clin Calcium. 2015;25(11):1645-51. doi: CliCa151116451651.
5.Price PA. Vitamin K nutrition and postmenopausal osteoporosis. J Clin Invest 91(4):1268, 1993. Douglas AS et al. Carboxylation of osteocalcin in post-menopausal osteoporotic women following vitamin K and D supplementation. Bone 17(1)15-20, 1995.
6.Vermeer C et al. Effects of vitamin K on bone mass and bone metabolism. J Nutr 126(4 Suppl):1187S-91S, 1996.
7.Plaza SM, Lamson DW. Vitamin K2 in bone metabolism and osteoporosis. Altern Med Rev. 2005 Mar; 10(1):24-35.
8.Bitensky L, Hart JP, Catterall Α, et αϊ. Κυκλοφορούν επίπεδα βιταμίνης Κ σε ασθενείς με κατάγματα. J Bone Joint Surg Br. 1988 Αυγ. 70 (4): 663-4. PMID: 3403621.
9.Berkner KL, Runge KW. The physiology of vitamin K nutriture and vitamin K-dependent protein function in atherosclerosis. J Thromb Haemost. 2004 Dec;2(12):2118-32. PMID: 15613016.
10.Braam LA, Hoeks AP, Brouns F, et al. Beneficial effects of vitamins D and K on the elastic properties of the vessel wall in postmenopausal women: a follow-up study. Thromb Haemost. 2004 Feb;91(2):373-80. PMID: 14961167.
11.Adams J, Pepping J. Vitamin K in the treatment and prevention of osteoporosis and arterial calcification. Am J Health Syst Pharm. 2005 Aug 1;62(15):1574-81. PMID: 16030366.
12.Purwosunu Y, Muharram , Rachman IA, Reksoprodjo S, Sekizawa A. Vitamin K2 treatment for postmenopausal osteoporosis in Indonesia. J Obstet Gynaecol Res. 2006 Apr;32(2):230-4. PMID: 16594930.
Συνώνυμα:
Δείτε σχετικές φωτογραφίες της Google »
© Δρ. Δημήτριος Ν. Γκέλης, Ιατρός, Ωτορινολαρυγγολόγος, Οδοντίατρος,
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Άλλες λέξεις στην κατηγορία Συμπληρωματική ιατρική:
|